Vật liệu nổ công nghiệp (VLNCN) là một loại hàng hóa đặc biệt, có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế đất nước, là vật tư không thể thiếu trong khai thác khoáng sản, vật liệu xây dựng, thi công công trình đồng thời nó cũng có thể tác động, ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội nếu bị thất thoát. Vì vậy, quản lý VLNCN luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm, thúc đẩy phát triển về mọi mặt từ nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh, vận chuyển, bảo quản và sử dụng trên cơ sở bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội. Mặc dù công tác quản lý VLNCN đã có hệ thống văn bản quy phạm pháp luật tương đối đầy đủ, nhưng trong thời gian gần đây ở một số địa phương đã xảy ra nhiều vụ tai nạn, sự cố, thất thoát, buôn bán, vận chuyển trái phép VLNCN, tiền chất thuốc nổ (TCTN) gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự an toàn xã hội.
Để tăng cường công tác quản lý trong hoạt động VLNCN, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 05/7/2017, theo đó chỉ thị Bộ Công Thương, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, các Bộ, ngành có liên quan và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương căn cứ chức năng, quyền hạn chỉ đạo các đơn vị thuộc phạm vi quản lý tổ chức thực hiện nghiêm quy định của pháp luật trong quản lý, sử dụng VLNCN; đồng thời xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện các quy định tại chỉ thị này và trước ngày 25 tháng 12 hàng năm tổng hợp tình hình thực hiện gửi Bộ Công Thương để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện.
Đối với Bộ Công Thương, Thủ tướng yêu cầu: (1) Rà soát các quy định hiện hành về quản lý VLNCN, TCTN và đề xuất, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành quy định sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền phù hợp với tình hình thực tế. (2) Tăng cường chỉ đạo, phổ biến, hướng dẫn, công tác quản lý nhà nước về VLNCN, TCTN; hướng dẫn xây dựng và thực hiện Báo cáo đánh giá rủi ro, Kế hoạch ứng cứu khẩn cấp cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực VLNCN. (3) Tổ chức thực hiện nghiêm quy định về thẩm định, thẩm tra, hậu kiểm khi cấp các loại Giấy phép, Giấy chứng nhận liên quan đến VLNCN, TCTN. (4) Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương thực hiện thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp hoạt động VLNCN trên cả nước; kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm quy định của pháp luật trong hoạt động VLNCN. (5) Tổng hợp các sự cố, tại nạn liên quan đến VLNCN, TCTN; phối hợp kịp thời với các cơ quan chức năng làm rõ nguyên nhân, đề xuất giải pháp khắc phục.
Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: (1) Chỉ đạo các doanh nghiệp hoạt động VLNCN, TCTN trên địa bàn rà soát các điều kiện, kiểm tra thực tế việc tuân thủ các quy định về an ninh, an toàn, phòng chống cháy, nổ trong quản lý, bảo quản, vận chuyển, sử dụng VLNCN, TCTN; tổ chức khắc phục ngay các nội dung chưa đúng, chưa đủ theo quy định của pháp luật, đặc biệt chú trọng đối với kho bảo quản, phương tiện vận chuyển VLNCN, TCTN; tổ chức diễn tập các phương án theo Kế hoạch ứng cứu khẩn cấp của doanh nghiệp. (2) Tổ chức thực hiện nghiêm công tác thẩm định, thẩm tra, hậu kiểm trong công tác cấp phép sử dụng, vận chuyển VLNCN, TCTN theo đúng quy định và thẩm quyền; có kế hoạch thanh tra, kiểm tra định kỳ, đột xuất các doanh nghiệp sử dụng VLNCN, đặc biệt chú trọng đối với các doanh nghiệp bảo quản, sử dụng VLNCN quy mô nhỏ, vùng sâu vùng xa; kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về công tác an ninh, an toàn, phòng chống cháy, nổ đối với kho bảo quản, phương tiện vận chuyển, phương án nổ mìn. (3) Chỉ đạo các lực lượng chức năng tăng cường công tác bảo đảm an ninh, trật tự, phòng chống cháy nổ trên địa bàn có hoạt động VLNCN, TCTN. (4) Chỉ đạo cơ quan chuyên môn hướng dẫn doanh nghiệp phương án bảo quản VLNCN, TCTN chưa sử dụng; thu hồi theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan cấp phép thu hồi ngay Giấy phép sử dụng VLNCN đối với các doanh nghiệp để mất VLNCN. (5) Tăng cường năng lực về người và thiết bị cho các cơ quan quản lý nhà nước về VLNCN, TCTN để đáp ứng yêu cầu bảo đảm an ninh, an toàn, phòng chống cháy, nổ. (6) Rà soát mạng lưới các đơn vị thực hiện dịch vụ nổ mìn, kho bảo quản VLNCN trên địa bàn theo hướng giảm đầu mối, bảo đảm nghiêm ngặt các quy định về an ninh, kỹ thuật an toàn, phòng chống cháy, nổ; tăng cường tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn các quy định của pháp luật về an toàn, an ninh, trật tự, phòng cháy và chữa cháy.
Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương chủ trì theo dõi, đôn đốc, kiểm tra các Bộ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương việc thực hiện Chỉ thị này; tổng hợp báo cáo của các Bộ, UBND tỉnh, thành phố để báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trước ngày 25 tháng 01 hàng năm./.
VH (Sở Công Thương)
