Một số chuyện về thực tế xác định mã số HS không đơn giản:

VTV1 trong Bản tin Tài chính Kinh doanh ngày 14/8/2020 đưa tin: ngày  13/8/2020 Tổng Cục Hải quan ra Thông báo số 5344/TB-TCHQ để chính thức xếp hàng hóa Ván gỗ cao su ghép do Công ty CP gỗ mộc Cát Tường (Đồng Nai) đăng ký tờ khai ngày 23/7/2018 tại Chi cục Hải quan Biên Hoà (Cục Hải quan Đồng Nai) có mã HS 4418.9990 thuế suất 0% thay cho mã 4407 do Hải quan áp, có thuế suất 25% (với lô hàng có giá trị khoảng 5 triệu USD).” để tránh xáo trộn trong hoạt động sản xuất kinh doanh, xuất khẩu”! Nghĩa là Hải quan đã công nhận DN xếp đúng, còn Hải quan áp sai sau…2 năm khiếu nại!

Mấy năm trước, chất điều vị I+G  vẫn được Hải quan thông quan một số doanh nghiệp khi xếp ở Nhóm 21, thuế suất 30% với tên thương phẩm “Siêu mì chính”!. Nhưng Công ty Phú An (Bắc Giang) đã mở Tờ khai Hải quan xếp ở Nhóm 29 với tên là Muối của axit nucleic, thuế suất 1% trong nhiều năm. Khi có ý kiến “một mặt hàng hai địa phương hai thuế suất”, Tổng cục Hải quan đã kiểm tra và áp mã theo Chương 21, thuế suất 30%. Sau gần 5 tháng khiếu nại, Công ty Phú An đã chứng minh hàng hóa xếp như Tờ khai, ở Nhóm 29, thuế suất 1% là đúng và đã được chấp nhận, không bị truy thu thuế. Trong Danh mục hàng hóa XNK bây giờ I+G có mã HS 2934.9910…

Việc xác định mã HS  là của doanh nghiệp XNK: Bộ Tài chính đã quy định: Người khai Hải quan có trách nhiệm phân loại hàng hoá (xác định chính xác tên gọi, mô tả và mã số hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu) trên tờ khai hải quan và chịu trách nhiệm về việc phân loại đó. Trong Danh mục và Biểu thuế XNK có 3 hạng muc: Mã hàng hóa; Tên gọi, mô tả hàng hóa; Thuế suất. Trong Tờ khai Hải quan có rất nhiều mục, nhưng 3 mục này là quan trọng nhất. Trên cơ sở nghiên cứu Danh mục hàng hóa , doanh nghiệp mô tả (cấu tạo, công thức, quy trình…) hàng hóa chính xác, đầy đủ…thì tra ngay được mã HS (bên trái). Như vậy với một hàng hóa luôn có mã HS nhất định, gọi là bất biến. Còn thuế suất thì thay đổi theo các chính sách, quy định của nhà nước, thậm chí tùy thuộc vào ưu đãi của các Hiệp định Thương mại!

Mẫu Tờ khai Hải quan: 3 hạng mục được doanh nghiệp quan tâm

Để xác định mã HS cho chính xác, doanh nghiệp phải dựa vào Danh mục hàng hóa XNK Việt Nam do Bộ Tài chính phát hành. Khi xác định HS cho hàng hóa cần tìm hiểu thêm các nguyên tắc do Bộ Tài Tài chính và Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) hướng dẫn.Với một hàng hóa cụ thể cần lưu ý thêm Thực tế hàng hoá, tài liệu kỹ thuật, mô tả chi tiết hàng hoá, catalogue minh hoạ hàng hoá; Kết quả phân tích, giám định hàng hoá. Doanh nghiệp XNK là chủ hàng, phải là người hiểu rõ nhất (về cấu tạo, công thức, quy trình sản xuất, phương thức sử dụng v.v…) nên việc mô tả rõ ràng, chính xác thì kiểm tra của Hải quan sẽ đồng nhất mã HS. Khi làm giám định, doanh nghiệp cũng cần yêu cầu chi tiết để ghi kết quả giám định được rõ ràng … Trên cơ sở đó, kết hợp các chính sách thuế cập nhật kịp thời…sẽ thực hiện chính sách tài chính đầy đủ, chủ động.

 Khi tiếp nhận Tờ khai, tham khảo nội dung, các Chi cục Hải quan có trách nhiệm kiểm tra, giám sát Tờ khai với thực tế hàng hóa để xác nhận, thậm chí xếp lại mã HS cho đúng thực tế. Khi Hải quan có ý kiến khác thì doanh nghiệp cần phải chứng minh (đưa ra bằng chứng về cấu tạo, quy trình sản xuất-vận hành, sử dụng…) phù hợp giám định…với mã số HS đã xác định. Có trường hợp không nắm chắc mã HS của mình, dẫn đến bị động về Thuế, phá sản về kinh doanh, thậm chí bị truy tố về tội trốn thuế…

Khi xét hậu quả trường hợp xếp sai mã HS bị xử phạt, thậm chí Hải quan xếp không đúng mã HS làm doanh nghiệp hao sức tốn của để chứng minh, thậm chí doanh nghiệp chịu oan thuế suất cao…thì thấy rõ việc am hiểu bản chất hàng hóa, để xếp mã HS chuẩn xác là công việc có giá trị kinh doanh thực sự!!

Vì vậy, đối với doanh nghiệp hoạt động XNK cần có cán bộ hiểu sâu về mã HS để xác định đúng,chính xác, không bị động khi mở Tờ khai Hải quan, chủ động kinh doanh.

                                                                                                          Trương Đức Nhân

Hội BVQLNTD tỉnh