Thông tư số 13/2014/TT-BCT được ban hành thay thế cho Bản Quy chế công tác của công chức Quản lý thị trường ban hành kèm theo Quyết định số 1243/2000/QĐ-BTM ngày 06 tháng 9 năm 2000 của Bộ trưởng Bộ Thương mại (nay là Bộ trưởng Bộ Công Thương) đã góp phần quan trọng trong việc quản lý hoạt động công vụ của công chức Quản lý thị trường trong thời gian qua. Tuy nhiên, sau 5 năm thực hiện Thông tư này đã nảy sinh bất cập và không còn phù hợp với yêu cầu quản lý hoạt động công vụ của công chức Quản lý thị trường trong giai đoạn hiện nay. Những bất cập và hạn chế đó là:

1. Mô hình quản lý công chức được áp dụng trong Thông tư số 13/2014/TT-BCT là mô hình tổ chức cũ, Cục Quản lý thị trường thuộc Bộ Công Thương, Chi cục Quản lý thị trường thuộc Sở Công Thương dẫn đến việc quản lý, đánh giá hoạt động công vụ cũng như xử lý kỷ luật công chức đặc biệt là công chức lãnh đạo, trách nhiệm của người đứng đầu còn mờ nhạt chưa rõ ràng… Do vậy cần phải ban hành Thông tư thay thế để điều chỉnh hoạt động công vụ của công chức thuộc lực lượng Quản lý thị trường với phạm vi rộng hơn mới đáp ứng yêu cầu quản lý hiện nay.

2. Nhiều quy định trong Thông tư số 13/2014/TT-BCT không còn phù hợp với các quy định của pháp luật mới được ban hành như Pháp lệnh Quản lý thị trường năm 2016, Thông tư số 35/2018/TT-BCT ngày 12 tháng 10 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định về nội dung, trình tự, thủ tục hoạt động kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính và các biện pháp nghiệp vụ của lực lượng Quản lý thị trường... Không chỉ có nội dung không còn phù hợp, Thông tư số 13/2014/TT-BCT này còn dẫn chiếu đến số, ngày ban hành của các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, nhưng đến nay hầu hết các văn bản quy phạm pháp luật này không còn hiệu lực, ví dụ như Nghị định số 95/2012/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2012 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương, Nghị định số 10/CP ngày 23 tháng 01 năm 1995 của Chính phủ về tổ chức, nhiệm vụ và quyền hạn của Quản lý thị trường và Nghị định số 27/2008/NĐ-CP ngày 13 tháng 3 năm 2008 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 10/CP ngày 23 tháng 01 năm 1995 của Chính phủ về tổ chức, nhiệm vụ và quyền hạn của Quản lý thị trường.

3. Thông tư số 13/2014/TT-BCT chỉ dừng lại ở các quy định chung chung, có những nội dung trùng lặp và không phù hợp với các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành có liên quan đến hoạt động công tác của Quản lý thị trường. Đặc biệt Thông tư số 13/2014/TT-BCT không có các quy định cụ thể về việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa đối với các vi phạm trong hoạt động công vụ của công chức Quản lý thị trường và trách nhiệm liên đới của người đứng đầu cơ quan Quản lý thị trường các cấp đối với các vi phạm trong hoạt động công vụ của công chức Quản lý thị trường.

4. Các văn bản quy phạm pháp luật là căn cứ cho việc ban hành Thông tư số 13/2014/TT-BCT đã được thay thế bằng các văn bản quy phạm pháp luật mới như Pháp lệnh Quản lý thị trường năm 2016; Nghị định số 95/2012/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2012 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương đã được thay thể bằng Nghị định số 98/2017/NĐ-CP ngày 18 tháng 8 năm 2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương và thiếu Quyết định số 34/2018/QĐ-TTg ngày 10 tháng 8 năm 2018 của Thủ tướng Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Quản lý thị trường.

Với các lý do bất cập như trên của Thông tư số 13/2014/TT-BCT và để đáp ứng yêu cầu quản lý hoạt động công vụ của công chức Quản lý thị trường có đặc thù riêng trong tình hình mới, việc ban hành Thông tư của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định về hoạt động công vụ của công chức Quản lý thị trường để thay thế Thông tư số 13/2014/TT-BCT là hết sức cần thiết.

(Xem chi tiết Dự thảo Thông tư quy định về hoạt động công vụ của công chức Quản lý thị trường tại tại đây).

Bên cạnh đó, Tổng cục Quản lý thị trường cũng đang chủ trì soạn thảo Thông tư của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định kiểm tra nội bộ việc chấp hành pháp luật trong hoạt động công vụ của lực lượng Quản lý thị trường.

Quyết định số 20/2008/QĐ-BCT ngày 31 tháng 7 năm 2008 của Bộ trưởng Bộ Công Thương về việc ban hành Quy chế kiểm tra nội bộ việc chấp hành pháp luật trong hoạt động kiểm tra và xử lý vi phạm hành chính của lực lượng Quản lý thị trường trước đây đã góp phần quan trọng trong việc trong việc việc chấp hành pháp luật trong hoạt động kiểm tra và xử lý vi phạm hành chính của lực lượng Quản lý thị trường trong thời gian qua. Công tác kiểm tra nội bộ tại các cơ quan Quản lý thị trường các cấp đã đạt được các kết quả nhất định. Ý thức nâng cao nghiệp vụ chuyên môn của công chức kiểm soát viên thị trường đã có chuyển biến rõ nét và tích cực. Nghiệp vụ kiểm tra kiểm soát của lực lượng ngày càng củng cố, hoàn thiện sau khi các cuộc kiểm tra nội bộ hàng năm. Việc thực hiện quy chế công tác, quản lý địa bàn, thực hiện quy trình kiểm tra kiểm soát thị trường, xử lý vi phạm hành chính, việc ghi chép sổ nhật ký theo dõi hoạt động kiểm tra, kiểm soát, việc quản lý và sử dụng ấn chỉ quản lý thị trường đã giảm dần những sai sót, khuyết điểm lớn và ngày càng hoàn thiện.

Qua công tác kiểm tra nội bộ, việc thực hiện các quy định của pháp luật trong hoạt động kiểm tra và xử lý vi phạm hành chính, thiết lập hồ sơ vụ việc xử lý vi phạm hành chính, công tác quản lý sử dụng ấn chỉ và thiết lập hồ sơ vụ việc xử lý vi phạm hành chính tại các Đội Quản lý thị trường từng bước được hoàn thiện theo hướng chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, sau hơn 10 năm thực hiện đã nảy sinh bất cập và không còn phù hợp với yêu cầu quản lý hoạt động công vụ của công chức Quản lý thị trường trong giai đoạn hiện nay, cụ thể:

1. Ngày 10 tháng 8 năm 2018, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 34/2018/QĐ-TTg quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Quản lý thị trường trực thuộc Bộ Công Thương, theo đó Tổng cục Quản lý thị trường được tổ chức theo mô hình ngành dọc, tập trung, thống nhất. Sự thay đổi mô hình tổ chức của lực lượng Quản lý thị trường dẫn tới thay đổi về mô hình quản lý, công tác chỉ đạo điều hành, tên gọi và địa vị pháp lý của cơ quan Quản lý thị trường các cấp gồm: Tổng cục Quản lý thị trường; Các Vụ, Cục thuộc Tổng cục; Cục Quản lý thị trường cấp tỉnh. Quyết định số 20/2008/QĐ-BCT quy định đối tượng áp dụng đối với cơ quan, công chức lực lượng Quản lý thị trường ở Trung ương, địa phương và Giám đốc Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Hiện nay cơ quan Quản lý thị trường địa phương đã được nâng cấp và không trực thuộc Sở Công Thương do vậy quy định này không còn phù hợp với mô hình quản lý của Tổng cục Quản lý thị trường.

2. Các căn cứ ban hành Quyết định số 20/2008/QĐ-BCT là các văn bản đã hết hiệu lực hoặc không còn áp dụng trên thực tế.

3. Phạm vi hoạt động công vụ của công chức Quản lý thị trường đã được quy định tại Pháp lệnh Quản lý thị trường năm 2016 và các văn bản có liên quan theo hướng ngày càng mở rộng.

Để khắc phục bất cập nêu trên và căn cứ yêu cầu quản lý, việc ban hành Thông tư của Bộ trưởng Bộ Công Thương thay thế Quyết định số 20/2008/QĐ-BCT là cần thiết nhằm bảo đảm cơ sở pháp lý để đảm bảo việc thi hành nghiêm chỉnh các các quy định của pháp luật trong hoạt động công vụ của lực lượng Quản lý thị trường trong tình hình mới.

(Xem chi tiết Dự thảo Thông tư quy định kiểm tra nội bộ việc chấp hành pháp luật trong hoạt động công vụ của lực lượng Quản lý thị trường tại đây)./.

Cục Quản lý thị trường Bắc Giang